mIsSIE
Art Without Bars ontwikkelt co-creatieve kunstprojecten in penitentiaire of analoge centra waarbij zij een podium biedt voor creativiteit in diverse disciplines: theater, dans, beeldende kunst, muziek.
Elk kunstproject van AWB omvat een traject dat eindigt met een toonmoment waarbij het publiek inzicht verwerft in hoe forensische zorgvragers en het maatschappelijk weefsel door kunstinitiatie elkaar versterken.
Sinds 2021 maken studie, publicaties en presentaties rond de pionier Hubert Lanssiers, Belgisch gevangenisaalmoezenier werkzaam in Peru tussen 1964 en 2006, deel uit van haar missie.
VISIE
Vooreerst wil AWB haar vernieuwende kunstmethodieken toepassen die het herstel ondersteunen.
In de tweede plaats vervult Art Withoutbars een brugfunctie tussen de deelnemers en een ruim publiek. Met curatoren worden zowel binnen als buiten de muren tentoonstellingen opgezet.
Ten derde levert zij in samenwerking met partners bijdragen tot academisch onderzoek over de rol van kunst als herstelfactor.
Wetgeving
Aan vragen en eisen van gedetineerden zoals in dit voorbeeld, dat wij achteraan een tekening aantroffen (2007), dient de Basiswet tegemoet te komen.
De Basiswet is aangescherpt in 2013. Terwijl wij hoopten op een humanere behandeling, lijkt het erop dat de grootte van de nieuwe gevangenissen een ander signaal geven.
Wat is de Basiswet?
De “Basiswet Gevangeniswezen en Rechtspositie van Gedetineerden” gestemd op 12 januari 2005 is een mijlpaal in onze penitentiaire geschiedenis. Tot dan ontbrak iedere wettelijke regeling omtrent de rechten en plichten van gedetineerden. De wet bepaalt ook de basisbeginselen van detentie en de precieze organisatie van het gevangeniswezen.
Enkele basisbeginselen:
- De gedetineerde is een burger: de gedetineerde verliest enkel zijn vrijheid van komen en gaan. Tenzij er beperkingen volgen uit de veroordeling, de detentie of de wet, verliest de gedetineerde zijn politieke, burgerlijke, sociale, economische of culturele rechten niet.
- Beperking van de detentieschade: de detentie gebeurt enkel met respect voor de menselijke waardigheid. Hierbij wordt op de individuele en sociale verantwoordelijkheid van de gedetineerde beroep gedaan.
- Orde en veiligheid: de gedetineerde bevindt zich in een omgeving waar orde en veiligheid, zowel de interne als de externe verzekerd zijn.
- Oprichting van een overlegorgaan: gedetineerden kunnen via zich via deze weg uitspreken over vragen van gemeenschappelijk belang. Ook kunnen zij deelnemen aan overleg hierover.
- Herstel van de schade, rehabilitatie en reïntegratie in de samenleving: de gedetineerde moet de kansen krijgen om zelf een bijdrage te leveren aan de uitwerking van een individueel detentieplan. Dit plan is gericht op strafuitvoering, herstel, rehabilitatie en reïntegratie.
- Motiveringsplicht van de administratieve handelingen: de beslissing die in het kader van de wet tegenover gedetineerden worden genomen, moeten gemotiveerd worden.
- Om de inwerkingtreding te bewerkstelligen in de toekomst is een goede voorbereiding vereist op verschillende gebieden, zoals orde en veiligheid, opstellen van huishoudelijke reglementen, voorbereiding van de oprichting van overlegorganen en het detentieplan.
De volledige versie van de Basiswet is te vinden op: http://www.just.fgov.be/nl_htm/informatie/htm_justitie_atotz/ldp-bw.pdf